GONS, Babs
als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
nooit met je sleutels tussen je vingers door het donker hebt
gefietst
een extra large hoodie over je jurk hebt aangetrokken
je hakken verwisseld voor sneakers
om zo hard mogelijk door de nacht naar huis te trappen
als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
niet weet hoe uitputtend het is om ogen en oren
over je hele lichaam te dragen
de haren in je nek je als alarmbellen
te laten vertellen
wanneer je moet maken dat je wegkomt
je altijd in je hoofd aan het rekenen bent,
hoe laat je waar aankomt,
wanneer je moet vertrekken
en of je dan nog net op tijd
niet hardlopen in het donker
niet via het park
groepjes vermijden
nooit je drankje uit het oog verliezen
als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
niet weet hoe het is om
oogcontact te vermijden, te doen alsof je belt
stoerder te gaan lopen
een busje haarlak in je mouw te dragen
via winkelruiten in de gaten te houden
wie er achter je loopt
een omweg te maken zodat je achtervolger
niet ziet waar je woont
om dan soms het grootste gevaar
in je eigen huis te treffen
het zijn toch vaak bekenden
als je nooit in haar schoenen hebt gestaan
het gevoel niet kent geen adem meer te kunnen halen
omdat iemand opeens een deur in het slot draait
de taxi onverwachts afslaat
als je niet weet hoe het is om in haar schoenen te staan
niet weet hoe het voelt
niet gehoord, niet geloofd
niet geholpen te worden
om de volgende ochtend
gewoon weer een nieuwe dag te beginnen
de verse wonden, de schade
onzichtbaar
onder je kleding, je huid
vanachter een glimlach
de dag zien door te komen
vertel dan nooit
wat zij moet doen
wat ze moet dragen
dat ze moet baren
en hoe zich te gedragen
hoe te bewegen
wanneer te spreken
hoe ze haar lichaam
hoe ze haar leven
maar leer de wereld van haar houden
zo hard dat ze nooit meer achterom hoeft te kijken
zo hard dat ze mag dansen wanneer ze wil
gaan waar ze wil
laat de wereld nu verdomme eens beginnen
hartgrondig van haar te houden
als je geen droom hebt
als je niet gaat stemmen
zeg het dan zo zachtjes
dat Nelson Mandela het niet kan horen
laat hem met eeuwige rust
als je niet gaat stemmen
wees dan alsjeblieft zo discreet
dat onze voorouders
zich niet roeren in hun graf
als je niet je stem
als je niet je stem
laat het 1919 niet horen
laat Suze Groeneweg,
laat Wilhelmina Drucker
met rust
als je niet gaat stemmen
laat het bloed op de stenen
in de straten van
Selma en Montgomery
het niet horen
laat Martin Luther King
het niet ter ore komen
als je niet je stem
als je niet je stem
laat hem niet weten
dat je liever zwijgt
als je geen droom hebt
niets om voor te vechten
niemand om je hard voor te maken
niets om voor op te staan
laat het niet merken
aan hen die wel moeten
laat het de dag niet weten
laat het de nacht niet horen
wees zo discreet
dat zelfs je schaduw het niet weet
laat het zand van Soweto met rust
Steve Biko, hij mag het niet weten
Sojourner Truth mag het niet horen
Kerwin Duinmeijer
Tamir Rice
Marielle Franco
laat ze het niet horen
wees stil in Ferguson, in Baltimore
in Damascus en Darfur
in Chili, Hongkong
en Amsterdam
en onder geen beding
laat het de mannen achter de tralies
van de statistieken horen
daar waar de stembiljetten niet worden bezorgd
mogen ze er niets van weten
waar ze de stemlokalen nooit zullen bereiken
door de kogels en de bommen
de afstand en de armoe
de dictator en het geloof
de kleur en de klasse
laat het ze niet horen
laat Martin Luther King
niet weten dat je stil blijft
laat hem alsjeblieft niet horen
dat je kiest om te zwijgen
als je geen droom hebt
niets om voor te vechten
niemand om je hard voor te maken
niets om voor op te staan
laat het niet merken
aan hen die niet anders kunnen
Polyglot
ik leerde de ene taal na de andere
die van de nette kleren
die iets van je huid compenseren
van de woorden verzorgd tot in de puntjes
die je iets lijken te vergeven
de taal van opgeheven hoofd en rechte rug
en net doen alsof
niemand je kan raken
de taal van wie denkt ze wel niet dat ze is
wie denk ik wel niet dat ik ben
de taal van hou van mij ondanks dit lichaam
de taal van hou van mij dankzij dit lichaam
van haal je vingers uit mijn haar
alleen de wind mag er doorheen
haal je vingers uit mijn mond
ik draag mijn tong in mijn borst
de taal die de mond scheidt van het hart
het hart van het bloed
het bloed van de botten
archiefkasten met verloren verhaallijnen
waarin je soms in de weerklank
van een verre voorouder
jezelf ontmoet
de taal die je ziel terug naar huis zingt
de taal zo kaal
dat ze je niets geeft om je mee te bedekken
maar het liefste is me
de taal die me zo bloot legt
als mijn huid maar toelaat
Dulden
ik weet niet wat rouw is
heel lang stilzitten op de bank
de keukentegels achter het fornuis half schoonmaken
boren, heel hard, in de muur
plankje erop, nieuw plantje erop
hartjes sturen naar iedereen van wie je wil
dat ze nooit doodgaan
een hele dag op chocola leven
vervelen, even niets willen
halverwege het huilen denken
stop nu maar
hardop praten tegen jezelf
dingen zien die je eerder niet zag
een partner willen die al het verdriet wegneemt
en met wie je het donker wegvrijt
mooie herinneringen vertellen
aan de lucht
en soms over de telefoon
een altaar willen maken
maar dat ook weer vergeten
je heel klein voelen
heel nietig
heel stom
dat ik nog leef
en bepaalde dagen
er soms een hele tijd niet aan denken
en je daar rot over voelen
alsof je twee verschillende sokken draagt
een zwarte die rouwt
een rode die hard doorleeft
rouw is misschien wel van de ene voet op de andere wippen