GONS, Babs
    
      
    
      
    als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
  
    
      
    als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
    
      
    nooit met je sleutels tussen je vingers door het donker hebt
    
      
    gefietst
    
      
    een extra large hoodie over je jurk hebt aangetrokken
    
      
    je hakken verwisseld voor sneakers
    
      
    om zo hard mogelijk door de nacht naar huis te trappen
    
      
    
      
    als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
    
      
    niet weet hoe uitputtend het is om ogen en oren
    
      
    over je hele lichaam te dragen
    
      
    de haren in je nek je als alarmbellen
    
      
    te laten vertellen
    
      
    wanneer je moet maken dat je wegkomt
    
      
    je altijd in je hoofd aan het rekenen bent,
    
      
    hoe laat je waar aankomt,
    
      
    wanneer je moet vertrekken
    
      
    en of je dan nog net op tijd
    
      
    niet hardlopen in het donker
    
      
    niet via het park
    
      
    groepjes vermijden
    
      
    nooit je drankje uit het oog verliezen
    
      
    
      
    als je nooit in haar schoenen hebt gelopen
    
      
    niet weet hoe het is om
    
      
    oogcontact te vermijden, te doen alsof je belt
    
      
    stoerder te gaan lopen
    
      
    een busje haarlak in je mouw te dragen
    
      
    via winkelruiten in de gaten te houden
    
      
    wie er achter je loopt
    
      
    een omweg te maken zodat je achtervolger
    
      
    niet ziet waar je woont
    
      
    om dan soms het grootste gevaar
    
      
    in je eigen huis te treffen
    
      
    het zijn toch vaak bekenden
    
      
    
      
    als je nooit in haar schoenen hebt gestaan
    
      
    het gevoel niet kent geen adem meer te kunnen halen
    
      
    omdat iemand opeens een deur in het slot draait
    
      
    de taxi onverwachts afslaat
    
      
    
      
    als je niet weet hoe het is om in haar schoenen te staan
    
      
    niet weet hoe het voelt
    
      
    niet gehoord, niet geloofd
    
      
    niet geholpen te worden
    
      
    om de volgende ochtend
    
      
    gewoon weer een nieuwe dag te beginnen
    
      
    de verse wonden, de schade
    
      
    onzichtbaar
    
      
    onder je kleding, je huid
    
      
    vanachter een glimlach
    
      
    de dag zien door te komen
    
      
    
      
    vertel dan nooit
    
      
    wat zij moet doen
    
      
    wat ze moet dragen
    
      
    dat ze moet baren 
    
      
    en hoe zich te gedragen
    
      
    
      
    hoe te bewegen
    
      
    wanneer te spreken
    
      
    hoe ze haar lichaam
    
      
    hoe ze haar leven
    
      
    
      
    maar leer de wereld van haar houden
    
      
    zo hard dat ze nooit meer achterom hoeft te kijken
    
      
    zo hard dat ze mag dansen wanneer ze wil
    
      
    gaan waar ze wil
    
      
    laat de wereld nu verdomme eens beginnen
    
      
    hartgrondig van haar te houden
  
      
        
      
        
      als je geen droom hebt
    
      
        
      als je niet gaat stemmen
    
zeg het dan zo zachtjes
dat Nelson Mandela het niet kan horen
laat hem met eeuwige rust
als je niet gaat stemmen
wees dan alsjeblieft zo discreet
dat onze voorouders
zich niet roeren in hun graf
als je niet je stem
als je niet je stem
laat het 1919 niet horen
laat Suze Groeneweg,
laat Wilhelmina Drucker
met rust
      
        
      als je niet gaat stemmen
    
laat het bloed op de stenen
in de straten van
Selma en Montgomery
het niet horen
      
        
      laat Martin Luther King
    
het niet ter ore komen
als je niet je stem
als je niet je stem
laat hem niet weten
dat je liever zwijgt
      
        
      als je geen droom hebt
    
niets om voor te vechten
niemand om je hard voor te maken
niets om voor op te staan
laat het niet merken
aan hen die wel moeten
laat het de dag niet weten
laat het de nacht niet horen
wees zo discreet
dat zelfs je schaduw het niet weet
      
        
      laat het zand van Soweto met rust
    
Steve Biko, hij mag het niet weten
Sojourner Truth mag het niet horen
Kerwin Duinmeijer
Tamir Rice
Marielle Franco
laat ze het niet horen
wees stil in Ferguson, in Baltimore
in Damascus en Darfur
in Chili, Hongkong
en Amsterdam
      
        
      en onder geen beding
    
laat het de mannen achter de tralies
van de statistieken horen
daar waar de stembiljetten niet worden bezorgd
mogen ze er niets van weten
waar ze de stemlokalen nooit zullen bereiken
door de kogels en de bommen
de afstand en de armoe
de dictator en het geloof
de kleur en de klasse
laat het ze niet horen
      
        
      laat Martin Luther King
    
niet weten dat je stil blijft
laat hem alsjeblieft niet horen
dat je kiest om te zwijgen
      
        
      als je geen droom hebt
    
niets om voor te vechten
niemand om je hard voor te maken
niets om voor op te staan
laat het niet merken
aan hen die niet anders kunnen
    
      
    
      
    Polyglot
  
  
    
      
    ik leerde de ene taal na de andere
    
      
    die van de nette kleren
    
      
    die iets van je huid compenseren
    
      
    van de woorden verzorgd tot in de puntjes
    
      
    die je iets lijken te vergeven
    
      
    
      
    de taal van opgeheven hoofd en rechte rug
    
      
    en net doen alsof
    
      
    niemand je kan raken
    
      
    de taal van wie denkt ze wel niet dat ze is
    
      
    wie denk ik wel niet dat ik ben
    
      
    
      
    de taal van hou van mij ondanks dit lichaam
    
      
    de taal van hou van mij dankzij dit lichaam
    
      
    van haal je vingers uit mijn haar
    
      
    alleen de wind mag er doorheen
    
      
    haal je vingers uit mijn mond
    
      
    ik draag mijn tong in mijn borst
    
      
    
      
    de taal die de mond scheidt van het hart
    
      
    het hart van het bloed
    
      
    het bloed van de botten
    
      
    archiefkasten met verloren verhaallijnen
    
      
    waarin je soms in de weerklank
    
      
    van een verre voorouder
    
      
    jezelf ontmoet
    
      
    de taal die je ziel terug naar huis zingt
    
      
    
      
    de taal zo kaal
    
      
    dat ze je niets geeft om je mee te bedekken
    
      
    
      
    maar het liefste is me
    
      
    de taal die me zo bloot legt
    
      
    als mijn huid maar toelaat
  
    
      
    
      
    Dulden
  
    
      
    ik weet niet wat rouw is
  
heel lang stilzitten op de bank
de keukentegels achter het fornuis half schoonmaken
boren, heel hard, in de muur
plankje erop, nieuw plantje erop
hartjes sturen naar iedereen van wie je wil
dat ze nooit doodgaan
een hele dag op chocola leven
vervelen, even niets willen
halverwege het huilen denken
stop nu maar
hardop praten tegen jezelf
dingen zien die je eerder niet zag
een partner willen die al het verdriet wegneemt
en met wie je het donker wegvrijt
mooie herinneringen vertellen
aan de lucht
en soms over de telefoon
een altaar willen maken
maar dat ook weer vergeten
je heel klein voelen
heel nietig
heel stom
dat ik nog leef
en bepaalde dagen
er soms een hele tijd niet aan denken
en je daar rot over voelen
alsof je twee verschillende sokken draagt
een zwarte die rouwt
een rode die hard doorleeft
    rouw is misschien wel van de ene voet op de andere wippen